6111 Sayılı Kanun İstihdam Teşviki

Ülkemizde yaşam standartları eşit olmasına rağmen özellikle kadınlar, gençler, engelliler ve uzun süredir işsiz olan kesimin iş bulma oranı çok düşüktür. Bir iş bulduklarında ise bu genellikle normal iş statüsünde sayılmayan işler arasında olmaktadır. Çok düşük ücretlerle çalıştırılmak hatta kayıtsız çalıştırılmak gibi durumlarda oldukça sık görülmektedir. Böyle devam etmesi durumunda yoksulluk oranı gün geçtikçe artacaktır. Bu risklerin önüne geçip işsizlik oranını azaltılması ve istihdama teşvik edilmesi amacıyla SGK Prim Teşvikleri uygulamaya konulmuştur.

6111 sayılı Kanun ile getirilen İstihdam Teşviki, 01.03.2011 tarihinde uygulanmaya başlayarak 31.12.2015 tarihinde yürürlükten kaldırılacaktı. Ancak ülkemizde devam etmekte olan ekonomik kriz nedeniyle 31.12.2020 tarihine kadar uzatılmıştır.

6111 SGK Prim Teşvikleri en kompleks ve aynı zamanda maddi yönden en çok destek sağlayan teşviktir. Ancak birçok işveren kompleks olduğu için bu teşvikten faydalanmak istememektedir. Geri dönüşü fazla olan bu teşvikten faydalanmak özel sektör işverenleri için çok kârlı olacaktır.

Bu teşviğin temelinde 4 ana şart vardır. Bunların ilki sigortalının 01.03.2011 – 31.12.2020 tarihleri arasında işe alınmış olmasıdır. Ayrıca sigortalının 18 yaşından büyük olması ve işe alındığı tarihten önceki 6 ay boyunca işsiz olması gerekmektedir. Yani son 6 ay içerisinde sigortası işlememiş olmalıdır. Kadın sigortalılar için özellikle 18 yaşından büyük olma şartı aranırken erkek sigortalıların ise 18 – 29 yaş aralığında olması istenmektedir. Ancak işe alınacak sigortalı herhangi bir teşvik şartını sağlamadığı hallerde bile İŞKUR’a işsiz olarak kayıtlı olması durumunda teşviklerden 6 ay süre ile faydalanabilmektedir. Özel sektör işverenlerine verilebilecek en büyük tavsiye sigortalı işe alımı yaparken İŞKUR’a işsiz olarak kayıtlı görünen personellerin tercih edilmesidir.

Teşvikten faydalanmanın bir diğer şartı ise, sigortalının işe alındığı tarihten önceki 6 aylık sürede çalışan sigortalı sayısının ortalamasına ek olarak alınmasıdır. Bu sorgulama ise kolay bir şekilde SGK e-bildirge sisteminden yapılabilmektedir. Sorgulama yapılıp personel onayı alındıktan sonra işveren sigortalı için belirtilen süre boyunca teşvikten yararlanılabilmektedir. İlerleyen çalışma dönemlerinde ortalama sigortalı çalışan sayısı düşebilmektedir. Bu durumlarda ortalamanın düşük olduğu süre boyunca işverenler teşvikten faydalanamazlar. Ancak teşvik kapsamında kazanılan aylar saklı kalmaktadır. Sonraki dönemlerde ortalamanın üzerine çıkılması halinde işverenler teşviklerden kalan süre boyunca faydalanılmaya devam edilebileceklerdir.

Ayrıca işverenler, teşvikten sadece sigortalının fiilen çalıştığı günler üzerinden hak ettikleri ücretlerden faydalanılabilecektir. Bunun yanında hafta tatilleri, ulusal bayramlar, genel tatil günleri ve yıllık ücretli izinli oldukları günlerde hak kazanılan ücretlerde teşvik kapsamına girmektedir.

İşveren, sigortalının işe alındığı tarihten itibaren en az 6 en fazla 54 aylık süre boyunca teşvikten faydalanabilmektedir. Teşvik kapsamında 1 sigortalı 1 defaya mahsus teşvikten faydalanabilmektedir. Teşvik süresinin uzatılmasında ki değinilmesi gereken nokta ise, personelin mesleki yeterlilik veya KOSGEB’in yetiştirme kurslarına ait bir belgesi olmasıdır. Bu belgeler sigortalının teşvikten faydalanma süresini uzatarak ve işverenlerin faydalanma oranlarını artırmaktadır. 18 yaşından büyük bir kadın sigortalı teşvikten 24 ay boyunca faydalanabilirken, mesleki yeterlilik veya KOSGEB’in yetiştirme kurslarına ait bir belgesi varsa bu süre 48 aya kadar uzatılmaktadır. Ek olarak sigortalının işe başlamadan önce İŞKUR’da işsizlik kaydı varsa 6 aylık bir süre daha teşvikten faydalanma hakkı doğmaktadır.

İşverenlerin özel sektör işvereni olması gerekmektedir. Primler yasal süreçler içerisinde ödenmiş olmalı, eğer işverenin bir borcu varsa bu borç yapılandırılmış veya taksitlendirilmiş olmalıdır. Prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme zammı ve cezası bulunmamalıdır.

Teşvik kapsamında asgari ücretle çalışan bir sigortalının SGK işveren prim oranının tamamı hazine tarafından sağlanmaktadır. Yani %5’lik teşvik sağlandıktan sonra kalan %15,5’lik kısım 6111 SGK Prim Teşvikleri sayesinde sağlanmaktadır. Bu yasa kapsamında işverene sadece %2’lik işveren payı kalmaktadır.

İşverenler, çok kompleks görünen bu teşvikten faydalanmayı tercih ettikleri durumda uzun vadede büyük kazançlar sağlayabileceklerini bilmeli ve sigortalı alımı yaparken yukarıda belirtilen koşulları göz önünde bulundurmalıdır. İşverenlerin teşvikten beklenen oranlarda faydalanmasıyla ekonomik krizin sonlanacağına ve özellikle ülkemizdeki kadınların, gençlerin iş gücüne kazanılabileceğine eminiz.