Yatırım Teşvik Sisteminde Beyin Yakan Durumlar
E-TUYS Portalı, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından işletilmektedir.
Elektronik Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Sistemi olarak adlandırılan sistemin
kısaltmasıdır. Yatırım Teşvik Belgesi alınması ve teşvik uygulamaları ile ilgili diğer tüm
işlemlerin elektronik ortamda yürütülebilmesine imkan veren bir elektronik sistemdir.
Önceden projeler, yatırım ile ilgili bilgi ve belgeler ve başvuru dosyaları tamamen fiziksel
olarak hazırlanmaktaydı. Yatırımcı tarafından kaşeli ve ıslak imzalı olarak hazırlanan
evrakların tamamı fiziken Bakanlığa ulaştırılmaktaydı. Ancak günümüz teknolojilerinin
ilerlemesi sayesinde birçok işlemin elektronik ortamda yürütülmesi mümkün olduğu gibi
teşvikle ilgili işlemlerin de yürütülmesi mümkün hale gelmiştir. Bu sayede, 02/07/2018 tarihi
itibariyle teşvik uygulamalarıyla ilgili tüm iş ve işlemler de bu portal sistemi üzerinden
yürütülmeye başlamıştır.
Bugün gelinen nokta itibariyle sistem üzerinde yapılabilecek işlemlerden bazıları şu şekildedir;
1- Yatırım Teşvik Belgesi başvurusu
2- Belge temini ve KDV İstisna Yazısı alınması
3- KDV İstisnası kapsamında makine teçhizatın temini
4- Temin edilen makine ve teçhizata ilişkin gerçekleşmeler
5- Her çeşit belge revize işlemleri
6- Makine ve Teçhizat Listeleri ile ilgili revize işlemlerinin tamamı
7- Yatırım Tamamlama Vizesi
E-TUYS hakkında hala bazı noktaların kafamızı karıştırdığı, bazı kısımların net anlaşılmadığı bazı
kısımların hatalarının ise nasıl düzeltileceği kısmı akıllarda soru işareti bırakmaktadır. Tüm bu
karmaşayı yok etmek için sizlere bu makaleyi hazırladık. Konu ile ilgili aklınıza takılan tüm soru ve
danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
E-TUYS için yanıtlamamız gereken ilk soru sistemsel sorunlardır. Sistemsel sorunlar, sistem
kaynaklı hata veren durumları kapsar. Kullanıcılar sorunun kendilerinden kaynaklandığını
düşündüklerinde bizlere yöneltilen soruları sizin için derledik. Aşağıda yer alan sorular dışında sormak
istediğiniz tüm sorular için 0212 574 01 02 numaralı telefondan kobi danışmanlarımızdan bilgi alabilir,
teknik toplantı talebinde bulunabilirsiniz. İK 10 Danışmanlık olarak bizler en hızlı ve etkin çözümü
sunacağız.
ETUYS sistemi üzerinde yer alan “SİSTEMSEL” kısmı için sıkça aldığımız soruları sizin için derledik.
Eğer sisteme girdiğinizde “404 not found” şeklinde bir uyarı alıyorsanız;
Bu hata, E-devlet kaynaklı sistem yoğunluğu veya sistem güncellemesi yapıldığı anlamına
gelmektedir. İlerleyen saatlerde yeniden sisteme giriş yapmayı deneyebilirsiniz.
Eğer sisteme girdiğinizde “Sunucu açık değil” şeklinde bir uyarı alıyorsanız;
Bir süre işlem yapmadığınız için sistemden çıkmış sayılmışsınızdır. Bu hatayla karşılaştığınızda sisteme
en baştan giriş yapmanız gerekmektedir.
E-TUYS sistemi üzerinde yer alan “BELGE BAŞVURUSU” kısmı için sıkça aldığımız soruları sizin için
derledik. Belge başvurusu kısmında oldukça fazla soru alıyoruz. Bu gibi durumlarla karşılaşmamak
zamansal anlamda işlemi hızlandırmak için teşvik uzmanlarımız ile iletişim kurabilirsiniz.
Eğer evrak ekleme aşamasında hata alıyorsanız; Evrak listesinin tamamının “Tümünü Sil”
butonuyla silinerek tekrardan tek tek girilmesi gerekmektedir.
Eğer “UNDEFİNED” hatası alıyorsanız; Bu hata genellikle imza başvuruyu imzalama
aşamasında karşımıza çıkabiliyor. Bu hata bilgilerde eksiklik, tutarsızlık veya yanlışlık
olduğunda alınmaktadır. Başvuruda bulunduğunuz sektörün desteklenen bir yatırım konusu
olduğunu kontrol edin. Yerli ve ithal listede girdiğiniz kalemlerin (özellikle Excel ile yükleme
yapıldıysa) istenen formata uygun şekilde eksiksiz girildiğini; Evrakların pdf formatında çalışır
dosyalar olarak sisteme yüklendiğini; Son ekranda not yazdıysanız, bu notun “kısa ve öz” olup
olmadığını kontrol edip tekrar deneyin.
ETUYS sistemi üzerinde yer alan “DEVİR İŞLEMLERİ” kısmı için sıkça aldığımız soruları sizin için
derledik. Burada yer almayan tüm sorularınız için (0212) ……. Numaradan bizimle iletişime
geçebilirsiniz.
Makine ve teçhizatı devredecek ve alacak teşvik belgelerinin her ikisi de ETUYS’ tan alınmış
e-belgeler ise sistemde menüde yer alan “Makine teçhizat devir” bölümünden kılavuzdan yardım
alarak devir işlemi gerçekleştirilmelidir.
Devralacak olan belge elektronik, devredecek belge eski tip basılı belge ise, sadece devralacak
firmanın revize işlemi yapması, özellik kodu ekranında ise “eski belgeden devir mi” bölümünü
işaretleyerek bilgilerini doldurması gerekir. Devralacak belge eski tip basılı belge ise dilekçe ile Genel
Müdürlüğe başvurulması gerekecektir
Bizlerin en sık karşılaştığı sorulardan bir diğeri de “İZİN VERİLEN MİKTAR 0 “şeklinde hata
veriyor olmasıdır. Bu hata, henüz gerçekleşme bilgileri yansıtılmayan kalemlerin devredilme
teşebbüsünde ortaya çıkar. Devredilecek kalem yerli ise fatura girişini, ithal ise beyanname
girişini kılavuz yardımıyla gerçekleştirdikten sonra devir işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
ETUYS sistemi üzerinde yer alan “REVİZE BAŞVURULARI” kısmı için sıkça aldığımız soruları sizin için
derledik.
“Revize başvurusundan sonra TEŞVİK ana sayfasını göremiyorum “diyor ve bunun çözümünü
merak ediyorsanız sizlere şöyle bir çözüm sunabiliriz.
Yapılan liste değişiklikleri de dahil tüm revize başvuruları, belge değişiklikleri onaya sunma ekranına
düşmekte, tekli veya çoklu olarak bu ekrandan onaylanarak Bakanlığa iletilmektedir.
Eğer revize başvurunuz reddedildiyse tekrar başvuruyu aktif hale getiremeye çalışmayın.
Revize başvuruları aktif hale getirilemez yeni revize başvurusu yapılması gerekmektedir.
İthal revize başvurusu yaparken “Gümrükte kaydınız bulundu önce satırınızı iptal edin”
şeklinde bir uyarı alıyorsanız şunu unutmamanız gerekmektedir. Bir ithal kalemi
“Kullanımda” ya da “Oluşturuldu” durumunda aktif konumda iken revize edilemez, zira ilgili
kalem mevcut haliyle Gümrük sistemine aktarılmıştır. Bu kalemin ithalatını bitirerek satırı
kapatarak ya da bloke ederek yeniden ilgili kalemde revize işlemi yapabilirsiniz.
E-TUYS sistemi üzerinde yer alan “YERLİ GERÇEKLEŞTİRME VE FATURA İŞLEMLERİ ” kısmı için sıkça
aldığımız soruları sizin için derledik.
Daha önce yerli kalem satın almak için yerli gerçekleştirme işlemi yaptıysanız ancak bir
sebeple başka bir satıcıdan almanız gerektiyse; Belirli sebeplerle yeniden yerli satın alma
işlemi gerçekleştirmek isterseniz listede izin verilen kalem/tutardan bağımsız olarak tekrar
gerçekleştirme yapabilirsiniz. Yalnızca izin verilenden fazla miktar fatura girişi yapamazsınız.
Satın aldığınız ekipmana ilişkin faturanızı girdikten ve onayladıktan sonra tedarikçi firma vergi
dairesinden iade alırken sorun yaşıyorsa; Bu hata, Vergi Dairelerinde bulunan fatura bilgisi ile
ETUYS sistemine girişi yapılan fatura bilgisinin uyuşmaması durumunda alınmaktadır. Sisteme
girdiğiniz faturaya ilişkin bilgilerin doğruluğunu kontrol etmeniz gerekir. Uyumsuzluk
giderildiğinde sorun çözülecektir.
Yerli liste kalemi birimi bir adet olarak onaylandı ancak birden fazla aksam olduğu için birden
fazla fatura kesilmek ve sisteme girilmek durumunda ise; Bahse konu kalemin biriminin set
olarak güncellenmesi gerekmektedir. İlgili kaleme dair onaylanmış faturanız var ise bu fatura
için revize başvurusu yapılması ve onayın açık hale getirilmesi gerekmektedir. Sonrasında bu
kalemin birimini yerli liste revizesinden “set” olarak değiştirme talebinde bulunun.
Onaylandıktan sonra ilgili kaleme birden fazla parça ve aksam faturası girebilirsiniz.
E-TUYS sistemi üzerinde yer alan “VERGİ İSTİSNA YAZISI ALMA İŞLEMLERİ ” kısmı için sıkça aldığımız
soruları sizin için derledik. Fakat öncesinde şunu söylemekte fayda var ki; sıkça soru olarak almasak
bile yaşanması muhtemelen sorunlar mevcuttur. Sistem kullanıcı odaklı olmakla birlikte detaylar
bazen zamanı uzatmakta ve hata ile karşılaşılmasının önüne geçememektedir. Örneğin; Vergi
dairesinin bilgi sisteminde E-TUYS’ta teşvik belgesinde gerçekleştirilen en son revize işlemi
görünemiyor olabilir bu ve buna benzer durumlarda İK10 DANIŞMANLIK olarak sizlere en hızlı ve
güvenilir hizmeti sunmaktayız.
Vergi Dairesi bilgi sisteminde firma vergi numarası yerine TC kimlik numarası bilgisi
görünüyorsa; Devir, nevi değişikliği vs. sebebiyle ETUYS firma tipiniz değiştiyse ETUYS’ta da
firma tipini güncellemeniz gerekmektedir. Çünkü HMB sistemine şahıs firmalarının TC kimlik
numaraları iletilirken, diğer firmaların ise vergi numaraları iletilmektedir. Firma tipi
değiştiğinde akşam 20:00 itibarıyla güncel firma bilgileri otomatik olarak HMB sistemine
iletilecektir. Ayıca vergi dairesi yetkilileri manuel olarak gün içinde en güncel ETUYS verisini
çekebilmektedir.
E-TUYS sistemi üzerinden “İTHAL GERÇEKLEŞTİRME / GÜMRÜK İŞLEMLERİ” kısmı için tüm soru ve
sorunda bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Sistemin bu kısmı için oldukça soru vardır. Örneğin, ithal liste kaleminin gümrükteki GTIP kodu listede
yer alandan farklı olabilir ve bu bir sorundur. Ya da ithal liste gerçekleştirme, ithal makine satın alımı
ekranında kayıt bulunamaması, ithal makine satın alımı Gümrük beyanname ekranında GTIP no
uyumsuz olabilir, kayıt kapanmış ya da kullanımda olabilir şeklinde hatalar sıkça karşılaştığımız
çözümü bizim tarafımızdan hızlıca gerçekleştirilebilen sorunlardır. Örneğin, İthal liste gerçekleştirme /
ithal makine satın alma ekranında “kayıt bulunamadı “şeklinde hata alıyorsanız; İthal liste
gerçekleştirme ekranında kayıt bulunamadı şeklinde bir hata alınırsa, en yakın Gümrük
Müdürlüğünde firmanın vergi numarasının Gümrük kaydının yapılması gerekmektedir.
E-TUYS sistemi üzerinden “TAMAMLAMA VİZESİ İŞLEMLERİ” kısmında sıklıkla aldığımız soru şudur.
“Tamamlama vizesi başvurusu yapmıştım ancak bir şekilde yatırıma tekrar devam etme, liste revizesi
talep etmemiz gerekti. Başka bir talepte bulunduğumda hata alıyorum.” Şeklindedir.
Tamamlama vizesi başvurusu yapıldıktan sonra belge üzerinde değişikliğe yol açabilecek hiçbir talepte
bulunulamaz. Tamamlama vizesi başvurusu sonrası belgeye ilişkin tüm unsurlar sabitlenerek Bakanlık
yetkililerine intikal eder. Tekrar revize ve yatırım işlemlerine devam edebilmek için tamamlama vizesi
başvurusunun iptal edilmesi gerekmektedir. Tamamlama vizesi iptal işlemi ise yalnızca Bakanlık
yetkilileri tarafından yapılabilmektedir. Uzun ve karmaşık olan bu süreci İK10 DANIŞMANLIK ile
kolaylıkla çözümleyebilirsiniz.
Yukarıda da belirttiğimiz gibi E-TUYS sistemi kullanıcı odaklı olmasına rağmen teknik bilgilerin
oldukça fazla kullanıldığı, hızın ve tecrübenin ön planda olduğu bir sistemdir. Her şeyin elektronik
sistem üzerinden ilerlemesinin olumlu tarafları olduğu gibi olumsuz tarafları da siz kullanıcılar için
mevcuttur. Fakat İK10 Danışmanlık olarak biz, bu süreci sizler için iyileştirebiliyor, hızlandırıyor ve
çözüm odaklı ilerliyoruz. Konu ile ilgili aklınıza takılabilecek tüm senaryolara dair danışmanlık hizmeti
tarafımızdan verilmektedir. Yatırım teşvik belge başvurusu, gerçekleştirmeler, olası revizyonlar ve
kapama işlemleri tarafımızca titizlikle sağlanmaktadır.
